در گفت وگو با فوری خرید مطرح شد
ایجاد قطب علمی حبوبات در پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی، بانك بذر بقولات دستاوردی مهم دركشور
فوری خرید: رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت: پژوهشكده علوم گیاهی، قدیمی ترین و با سابقه ترین پژوهشكده دانشگاه فردوسی به حساب می آید و محققان آن جزو جوان ترین و با انگیزه ترین پژوهشگران این دانشگاه هستند كه این امر سبب شده است یكی از موفق ترین پژوهشكده ها در سطح دانشگاه محسوب شود.
دكتر ابراهیم ایزدی دربندی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا، با بیان اینكه پژوهشكده علوم گیاهی یكی از قدیمی ترین پژوهشكده ها در سطح كشور است، اظهار نمود: در سال ۱۳۶۰ جرقه ها و مقدمات اولیه ای برای شكل گیری هرباریوم در دانشگاه بوجود آمد. هرباریوم دانشگاه با هدف جمع آوری و شناسایی ذخایر ژنتیكی باارزش شكل گرفت كه بعدها به پژوهشكده علوم گیاهی تبدیل شد و در سال ۱۳۷۰ هرباریوم به گروه پژوهشی ارتقا پیدا كرد.
وی ادامه داد: با عنایت به سیاست های دانشگاه فردوسی، در خصوص توسعه واحدهای پژوهشی، در سال ۱۳۷۹ دو گروه بقولات كه عمدتاً در حوزه حبوبات فعالیت می نمایند و گیاهان زینتی شكل گرفتند. موافقت قطعی جهت راه اندازی این دو گروه در سال ۱۳۸۳ توسط شورای گسترش آموزش عالی صورت پذیرفت و كار خودرا با سه گروه فعال پژوهشی در پژوهشكده علوم گیاهی آغاز كردند.
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان كرد: هم اكنون این مجموعه به همت محققان پژوهشكده، ۶۵ هزار نمونه گیاهی دارد كه در نوع خود یكی از كم نظیرترین و معتبرترین هرباریوم های سطح كشور محسوب می شود. ما در شرق كشور به عنوان یك مرجع گیاه شناسی در حال فعالیت هستیم و با سایر هرباریوم های داخل كشور و برخی از هرباریوم های خارج شور مانند وین، ایتالیا و نیز كشورهای مجاور در ارتباط هستیم.
ایزدی دربندی اشاره كرد: با عنایت به سیاست هایی كه پژوهشكده علوم گیاهی در نظر گرفته است؛ قراردادهایی بین المللی منعقد و گیاه شناسان پژوهشكده با اتحادیه اروپا به صورت جدی وارد فعالیت های پژوهشی مشترك شده اند. در شرق كشور، مسئولیت هایی به عهده پژوهشكده علوم گیاهی است و متخصصان گیاه شناسی، پژوهش های مربوط به این قرارداد را دنبال می كنند. سال قبل با كشورهایی همچون روسیه كه در مسكو یك هرباریوم بزرگ، بین المللی و در سطح دنیا بی نظیر دارد، رایزنی هایی انجام شد.
وی با تاكید بر اینكه مذاكرات ابتدایی با پژوهشگران مسكو شروع شده و امیدواریم امسال بتوانیم وارد مذاكره شویم، افزود: اخیراً نیز با هرباریوم كابل ارتباطاتی برقرار شده و امیدواریم با عنایت به نیاز وافر آنها به استفاده از خدمات تخصصی گیاه شناسی، بتوانیم علاوه بر انجام خدمات داخل كشور، این خدمات را در خارج از كشور نیز توسعه دهیم.
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی عنوان كرد: برخی از نمونه های گیاهی موجود بیشتر از ۵۰ سال قدمت دارند كه در نوع خود، ذخایر ارزشمندی به شمار می روند. در میان گیاهان موجود بیشتر از ۵۰۰ نمونه گیاهی برای نخستین بار توسط هرباریوم دانشگاه فردوسی در سطح كشور جمع آوری شده و از این تعداد، ۵۷ گونه گیاهی برای نخستین بار در دنیا، توسط گیاه شناسان كشور كشف و معرفی شده اند كه خیلی از آنها به نام محققان خود ما نامگذاری شده اند.
وی اظهار نمود: با عنایت به سیاست های گسترش كیفی پژوهش در سطح دانشگاه و نیازهای واقعی كه در بخش های مختلف علوم گیاه شناسی پایه وجود دارد، بعدها گروه پژوهشی بقولات به گروه گیاه شناسی افزوده شد و ما در این گروه اهم مطالعات، پژوهش و انرژی خودرا بر روی بقولات متمركز كرده ایم.
بقولات نقش مهمی در سبد غذایی دارد
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینكه مطالعات خوبی در زمینه نخود و عدس صورت گرفته است، اشاره كرد: سوالی كه امكان دارد به ذهن خطور كند، آن است كه چرا مطالعه و تحقیقات پژوهشكده بر روی این گیاهان متمركز شده است. متأسفانه ما در سطح جهانی درگیر برخی از اصول غلط در كشاورزی هستیم، برای اینكه با كشاورزی فشرده زمین های زراعی از بین می روند، در صورتیكه بقولات و حبوبات می توانند نقش عمده ای برای زنده نگه داشتن خاك های كشاورزی، پایداری اكوسیستم های كشاورزی و نیز تثبیت نیتروژن هوا در خاك ایفا كنند.
وی اظهار نمود: متأسفانه طی چند دهه اخیر نظام های كشاورزی حذف شده و خاك ها، پتانسیل لازم برای تولید محصولات زراعی را ندارند كه این امر سبب شده تا یكی از اهداف پژوهشكده، تمركز بر روی این گیاهان باشد كه این امر می تواند در پایداری زمین های كشاورزی مؤثر واقع شود.
ایزدی دربندی اظهار داشت: به هر حال در دنیا به سوژه كشاورزی توجه ویژه ای می شود و ما نباید از این قافله عقب بمانیم. شاید بتوان گفت برگشت تاكتیكی و استراتژیكی در كشاورزی از عقبه خودمان است.
وی بیان كرد: همانطور كه گفته شد، بقولات نقش مهمی در سبد غذایی مردم كشور و همین طور كشورهای آسیای میانه دارند، حبوبات بخش اعظمی از پروتئین را تأمین می كنند كه باید به این مساله توجه خاصی شود.
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد اشاره كرد: در گذشته كشورهایی مانند كانادا، تركیه و استرالیا كه حرفی برای گفتن در تولید نخود، عدس و سایر حبوبات نداشتند، متأسفانه حالا از ما پیشی گرفته اند و به سبب بی توجهی، از این قافله عقب افتاده ایم. امیدواریم كه بتوانیم این عقب افتادگی ها را با توجه خاصی كه صورت می گیرد، جبران نماییم.
وی اشاره كرد: با عنایت به شرایط اقلیمی كشور، حبوبات خصوصاً گیاهانی كه ما بر روی آنها متمركز شده ایم، گیاهانی هستند كه در كارایی مصرف آب به مراتب نسبت به دیگر محصولات باارزش هستند. اصطلاحی تحت عنوان «ردپای اكولوژیك آب» وجود دارد و اگر مقایسه ای در ارتباط با «رد پای اكولوژیك گیاهان مختلف» داشته باشیم، متوجه می شویم برای تولید برخی مواد غذایی مقدار زیادی آب مورد استفاده قرار می گیرد.
ایزدی دربندی اظهار داشت: از دو سال گذشته، پروژه كلان تولید پایدار حبوبات به پژوهشكده علوم گیاهی واگذار شده است كه با همكاری دانشكده كشاورزی دانشگاه فردوسی و با تاكید بر تولید نخود و عدس، كار را دنبال می نماییم. خوشبختانه از دو تا سه ماه گذشته مصوبه ای به تأیید وزیر علوم درباب تشكیل قطب علمی حبوبات به این گروه واگذار شده كه با این پشتوانه علمی به اهداف خوبی دست یافته ایم. در این زمینه ارتباطات و تبادل ژنتیكی خوبی با خارج از كشور برقرار شده است.
بانك بذر بقولات یكی از دستاوردهای مهم و كم نظیر در سطح كشور است
وی مطرح كرد: بانك بذر بقولات یكی از دستاوردهای مهم و كم نظیر در سطح كشور است كه در پژوهشكده علوم گیاهی تجمیع و هم اكنون بیشتر از ۱۰۰۰ نمونه نخود از سراسر كشور در پژوهشكده جمع آوری شده و هر ساله آنرا احیا می نماییم تا ذخایر ژنتیكی را از دست ندهیم. ارزش گذاری مادی برای ذخایر ژنتیكی دشوار است، این پتانسیل در هرباریوم و بانك بذر وجود دارد و امیدواریم كه آنها را حفظ و به نسل های آینده منتقل نماییم.
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار نمود: با عنایت به اینكه برخی از نمونه های بذر، حاصل جمع آوری از ذخایر ژنتیكی خارج از كشور است، باید گفت جمع آوری این نمونه بذر از اقصی نقاط كشور با رعایت اصول علمی، مشكل است.
وی بیان كرد: آخرین و جوان ترین گروه تشكیل شده در پژوهشكده علوم گیاهی، گروه پژوهشی گیاهان زینتی است و كشور ما به لحاظ تنوع اقلیمی، گیاهان كم نظیری دارد. بدین سبب به سبب تنوع پوشش اقلیمی و نیازهایی كه در حوزه فضای سبز و شهری وجود دارد، لازم بود یك مركز تخصصی پژوهشی در كشور با محوریت پژوهشكده تأسیس شود.
ایزدی دربندی اشاره كرد: خوشبختانه هم اكنون این گروه، دستاوردهای نسبتاً خوبی به دنبال داشته است و برای نخستین بار طرح مطالعه فضای سبز شهر مشهد با همكاری پژوهشكده علوم گیاهی انجام شد و در این زمینه با شهرداری مشهد همكاری هایی داشتیم. شناسنامه پارك ها و شناسنامه علمی و تخصصی آنها را آماده كرده و در حال نمایش به شهروندان هستیم.
وی اظهار داشت: طرح مطالعاتی فضای سبز شهر جدید گلبهار و بینالود توسط گروه پژوهشی گیاه شناسی پژوهشكده علوم گیاهی و دانشكده كشاورزی انجام شد و فعالیت های مقدماتی كم نظیری در حوزه فضای سبز صورت گرفت.
رئیس پژوهشكده علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان كرد: برای نخستین بار در كشور شناسایی سریش های ایران توسط پژوهشكده به لحاظ تنوع ژنتیكی و قابلیت هایی كه این گیاهان می توانند در حوزه فضای سبز شهری داشته باشند، انجام شد. همین طور در مورد گیاهان پاییزی، مطالعاتی در فضای پژوهشكده علوم گیاهی تحقق یافت.
ایزدی دربندی اشاره كرد: هدف كلی این گروه، تاكید بر آزادسازی و معرفی گیاهان زینتی است كه مقاوم به تنش های محیطی همچون آب، خشكی و شوری است. بومی سازی گیاهان اهلی به منظور كاهش وابستگی كشور و حضور گیاهان زراعی از خارج از كشور بعنوان یكی از اهداف پژوهشكده علوم گیاهی به حساب می آید تا همكاران در این گروه بتوانند به اهداف تعیین شده و طبق برنامه های راهبردی كه تعیین كرده اند، دست یابند.
منبع: فوری خرید
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب