کاهش خطای تشخیص سلول های سرطانی با ابزار پژوهشگران کشور
پژوهشگران یکی از شرکت های دانش بنیان دستگاه برای تشخیص بلادرنگ سلول های سرطانی و پیش سرطانی در بیماران کاندیدای جراحی سرطان سینه در حین جراحی و پس از برداشتن تومور معرفی کردند که بگفته آنها این دستگاه بر روی بیش از هزار بیمار مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد که این دستگاه بعنوان ابزار تشخیصی مکمل، موجب کاهش خطای 33 درصدی تشخیص مارجین های درگیر در داخل بدن بیماران شده است.
دکتر محمد عبدالاحد، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مجری طرح در گفت و گو با ایسنا، سرطان سینه را جزو شایع ترین سرطان ها دانست و اظهار داشت: حفظ پستان در جراحی بعنوان روش برتر جراحی در تمام مراحل بالینی به اثبات رسیده است، ولی مساله مهم در این جراحی بررسی دقیق و سریع وضعیت مارجین های تومور خارج شده و در حفره درونی بعد از برداشتن تومور در بدن بیمار در حین جراحی است.
وی با اعلان اینکه در حین عمل جراحی برداشتن تومور سرطانی پستان جهت اطمینان از سرطانی نبودن مارجین های جراحی، فرآیند پاتولوژی فروزن (تشخیص بدخیمی های بافت های بدن در حین جراحی) صورت می گیرد، افزود: ولی فرآیند برداشتن مرزهای تومور و ارسال آن به پاتولوژی و ارسال نتایج بررسی در ظرف مدت ۳۰ تا ۴۰ دقیقه و اعلام احتمال سرطانی بودن آن زمان بر است و به سبب عدم فیکساسیون کامل نمونه، احتمال کاهش دقت رنگ گیری و اعلام نتیجه غلط وجود دارد.
عبدالاحد زمان بر و کم دقت بودن بررسی مارجین ها به همراه ۲۰ تا ۷۰ درصد منفی کاذب را از محدودیت های ارزیابی مارجین ها در پاتولوژی فروزن هنگام جراحی عنوان نمود و افزود: حتی در صورت درست بودن آن، این تشخیص بر روی مارجین های روی تومور خارج شده صورت گرفته و امکان وجود سلول های سرطانی پراکنده و بسیار فعال در مارجین سمت بدن وجود دارد. علاوه بر آن در بیماران شیمی درمانی شده امکان استفاده از "فروزن" به سبب لطمه های بافتی شدید در اثر شیمی درمانی وجود ندارد.
بگفته وی این در حالیست که باقی ماندن سلول های سرطانی درون بدن سبب جراحی های مجدد و اقدامات درمانی اجتناب ناپذیر بعد از جراحی می شود که عوارض جانبی بسیاری به همراه خواهد داشت.
مجری طرح افزود: علم بیوالکترونیک در زمینه سرطان، طلوع نوینی را آغاز نموده و تحلیل خصوصیات و عملکرد بیوالکترونیک سلول ها و بافت های سالم و سرطانی منجر به ظهور دستاوردهای علمی و فناوری جدیدی شده است که در جراحی دقیق سرطان می تواند بسیار موثر باشد.
وی افزود: ما برای نخستین بار در جهان یک سیستم دقیق و بی درنگ در حین عمل جراحی سرطان سینه که پروب تشخیصی سرطان (Cancer Diagnostic Probe) که به اختصار CDPنام دارد، برای تشخیص حضور سلول های پیش سرطانی و سرطانی در مارجین های داخلی (cavity side margin: در حفره به وجود آمده بعد از برداشتن توده) بیماران کاندیدای سرطان سینه طراحی کردیم و ساختیم.
عبدالاحد یادآور می شود که این سیستم بر پایه سنجش الکترونیکی متابولیسم گلیکولیز ناشی از کمبود اکسیژن در سلول های پیش سرطانی و سرطانی، بصورت زنده، در حین عمل جراحی استوار است و بعنوان ابزار کمک جراحی در سرطان سینه معرفی شده است و بعنوان سیستم مکمل پاتولوژی فروزن (حین عمل) و پاتولوژی پرمننت (بعد از عمل) استفاده می شود.
وی با تاکید بر این که این سیستم بعنوان یک ابزار تشخیص مکمل می تواند با دقت چند میلی متر هر ناحیه مشکوک در مارجین های داخل بدن را ظرف مدت ۳۰ ثانیه در حین عمل، با کمک یک حسگر سوزنی با کالیبراسیون پاتولوژی به جراح اعلام نماید، اظهار داشت: این سیستم بصورت همزمان، مولکول های پراکسید هیدروژن/ گونه های فعال اکسیژن (H۲O۲/ROS) را که طی فرایندهای مربوط به متابولیسم سرطانی شدن (hypoxia glycolysis/reverse Warburg effect) آزاد شـده از سـلول های سـرطانی و یا سـلول های پیش سرطانی را به یک شیوه کمی تشخیص دهد.
این دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه تهران تصریح کرد: تشخیص سلول های سرطانی توسط دستگاه CDP در مارجین های داخلی (پس از خارج کردن تومور) در حین عمل جراحی برای بیش از ۱۰۰۰ نمونه بالینی درون بدنی پستان، با sensitivity و specificity به ترتیب ۹۳ درصد و ۹۰ درصد به دست آمد.
وی اشاره کرد: قابلیت منحصر به فرد تشخیص فوری و غیر تهاجمی مارجین های درونی با ارزش های پاتولوژیکی (از توده خوش خیم و با ریسک بالا گرفته تا ضایعات سرطانی پیش تهاجمی و تهاجمی)، سیستم CDP را به یک ابزار متمایز در حین عمل جراحی با تجهیزات ساده و قابل حمل کوچک برای افزایش دقت تشخیص سلول های سرطانی در بیماران کاندیدای جراحی سرطان سینه تبدیل نموده است.
وی با اعلان اینکه هم اکنون این دستگاه تنها برای تشخیص سرطان سینه قابل استفاده می باشد، اظهار نمود: اما بعد از انجام فرآیند های تحقیقات و آزمایشات بالینی لازم، برای سایر سرطان ها همچون گوارش، دهانه رحم و پوست نیز معرفی خواهد شد.
عبدالاحد به میزان دقت این دستگاه در تشخیص میزان درگیری بافت اشاره نمود و توضیح داد: از مجموع ۱۱۸۰ مارجین داخلی بررسی شده، ۱۰۳۶ مارجین به وسیله پاتولوژی فروزن و پرمننت، سمت متقابل (روی سطح تومور) به درستی تشخیص داده شدند که با حضور دستگاه CDP بعنوان ابزار کمکی سریع و دقیق این تعداد به ۱۱۵۹ مارجین افزایش پیدا کرد. به عبارتی تعداد ۱۴۴ مارجین آلوده بدون حضور دستگاهCDP داخل بدن بیماران باقی می ماند، در صورتیکه با بهره گیری از این دستگاه، این تعداد به ۲۲ مارجین کم شده است، که حاکی از نقش موثر مکمل استفاده از CDP در کنار پاتولوژی های فروزن و پرمننت است.
وی افزود: همین طور باتوجه به مطالعه بالینی صورت گرفته توسط تیم تحقیقاتی ما، دستگاه CDP در بیمارستان های "شهدای تجریش"، "خاتم" و "پژوهشکده سرطان سینه جهاددانشگاهی" در مورد بیماران شیمی درمانی شده چون بافت آنها گرفتار پدیده CS (Central Shrinkage) شده و بررسی پاتولوژی (مخصوصا فروزن) را مشکل می کند، استفاده از CDP در کنار پاتولوژی پرمننت بعنوان ابزار تشخیصی مکمل، موجب کاهش خطای ۳۳ درصدی تشخیص مارجین های درگیر در داخل بدن بیماران شده است.
لازم به ذکر است که در مجموع، طی کارآزمایی های انجام شده با بهره گیری از دستگاه CDP و مستندات موجود، ۸۳ مورد از مجموع ۲۳۲ بیمار از حیث وجود مارجین های آلوده، بعد از جراحی نجات پیدا کردند.
این محقق و پژوهشگر در زمینه تشخیص و درمان سرطان در پاسخ به این پرسش که آیا این دستگاه قادر به تخمین میزان پیشرفت بیماری است یا خیر، اظهار داشت: سیستم CDP بعنوان روش مکمل در کنار پاتولوژی Frozen/Permanent می تواند جهت کاهش تعداد مارجین های داخلی درگیر به کار رود تا احتمال عود بیماری را کاهش داده و بیمار را از اقدامات درمانی و جراحی های مجدد حفظ کند. علاوه بر سرعت بالا، توانایی اسکن هر نقطه دلخواه درون مارجین داخلی یا همـان Cavity Side Margin توسط جراح و کمک به بررسی دقیق نقاط حساس مثل زیر نوک پستان (که برای حفظ زیبایی پستان در بیماران سرطانی مهم است) از مزایای دیگر جراحی با CDP است.
عبدالاحد با اعلان اینکه این دستگاه دارای مجوز صادر شده از سازمان غذا و دارو (اداره کل تجهیزات پزشکی) وزارت بهداشت به شماره ۲۳۲۱۲۸۸۲ و همچنین، ثبت اختراع گرنت شده آمریکا به شماره US ۱۰، ۷۸۶، ۱۸۸ B۱ و چندین مقاله ISI است، اضافه کرد: همه آزمایشات تحت مجوز کمیته اخلاق پزشکی (شماره کد اخلاق: IR.TUMS.VCR.REC.۱۳۹۷.۳۵۵ و کد: IRCT IRCT۲۰۱۹۰۹۰۴۰۴۴۶۹۷N۳ و IRCT۲۰۱۹۰۹۰۴۰۴۴۶۹۷N۱) و با رضایت بیماران داوطلب انجام شده است. نتایج مطالعات بالینی انجام شده با بهره گیری از CDP از سال ۱۳۹۷-۱۴۰۰ بر روی مارجین داخلی بیماران در چندین مقاله ISI ارائه شده است.
به گزارش فوری خرید به نقل از ایسنا، طراحی و ساخت پروب تشخیصی سرطان (Cancer Diagnostic Probe) به اختصار CDP حاصل همکاری سـه سـاله دانشـکده مهندسـی برق دانشـگاه تهران با دانشـگاه علوم پزشـکی تهران (انسـتیتو کانسـر و بخش جراحی و پاتولوژی بیمارسـتان امام خمینی، مرکز تحقیقات علوم و تکنولوژی در پزشـکی بیمارستان امام خمینی)، پژوهشکده سـرطان پسـتان معتمـد و دانشـگاه علوم پزشـکی شـهید بهشـتی (مرکـز تحقیقات سـرطان و بیمارسـتان شهدای تجریش) است که به همت دکتر عبدالاحد اجرائی شده است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب